Zelfbeschadiging: hoe kan ik helpen?

Drie op de tien jongeren voelen zich depressief. Depressiviteit kan leiden tot zelfbeschadiging: wanneer iemand zichzelf letsel toebrengt. Het is een uiting van psychische pijn, boosheid of verdriet. Alise Vleesenbeek van Stichting Chris en Voorkom! vertelt wat je kan doen als je erachter komt dat iemand uit je omgeving (bijvoorbeeld je zoon of dochter) aan zelfbeschadiging doet.

Zelfbeschadiging is onderdeel van een psychisch probleem. Hoe ontstaat zoiets?
“In de puberteit kan er heel veel gebeuren met een jongere. Het kan zijn dat iemand heel erg onzeker is, een laag zelfbeeld heeft of moeite heeft met het uiten van gevoelens. Je bent aan het worstelen met de vraag ‘wie ben ik?’. Scheiding van ouders kan in die periode ook heel veel invloed hebben op jongeren, of dat ze geen aansluiting vinden bij andere leeftijdsgenoten of een ervaring met misbruik. Al die dingen kunnen ervoor zorgen dat een jongen of meisje zichzelf pijn gaat doen, om een uiting te geven aan de negatieve emoties die iemand met zich meedraagt. Ze kunnen die emoties niet op een andere manier uiten.”

Welke vormen van zelfbeschadiging zijn er?
“Iemand kan zichzelf snijden of krabben of iemand bonkt bijvoorbeeld met z’n hoofd tegen de muur. Ook een sigaret uitdrukken ergens op je lichaam of je haar eruit trekken is een vorm van zelfbeschadiging. Het is een erg breed begrip, maar als je jezelf op wat voor manier dan ook pijn doet, is dat zelfbeschadiging.”

Op welke manier kan je terecht bij Stichting Chris en Voorkom! als iemand aan zelfbeschadiging doet?
“We hebben een mail- en chatfunctie waar kinderen en jongeren anoniem terecht kunnen met hun problemen. Ook vrienden, familie of ouders kunnen mailen met ons als ze hulp willen bij dit soort ingewikkelde problemen. Daarnaast komen we het tegen in het jeugdpastoraat, waar we specifiek een uitgebreide les daarover verzorgen. We proberen ervoor te zorgen dat de jongere de aandacht krijgt die het nodig heeft en we proberen een veilige omgeving te scheppen. We komen het dus wel tegen en proberen het bespreekbaar te maken.”

Waaraan kan je merken dat iemand aan zelfbeschadiging doet?
“Je kan het merken aan de kleding. Als iemand zichzelf snijdt op de armen, dan heeft diegene vaak lange mouwen aan om het te verbergen. Ze willen misschien niet winkelen, omdat je je dan moet omkleden in het openbaar.”

Wat kan je doen als je merkt dat iemand zichzelf beschadigt?
“Praat met hem of haar. Weet wat er in hem of haar omgaat. Veroordeel niet, maar vraag: wat heb je nodig? Wat kan ik voor je doen? Een voorbeeld van wat ik ooit eens tegenkwam: een meisje vertelde dat haar moeder aan haar vroeg of ze het op wilde schrijven in een brief. Dat kan ook, als je kind maar woorden geeft aan zijn of haar emoties. Ze voelen zich vaak alleen, dus neem echt de tijd voor ze. Bied ze een luisterend oor.”

Hoe belangrijk is de rol van een ouder/verzorger?
“Tieners hebben hun ouders keihard nodig. Net zoveel als op de basisschool eigenlijk, alleen dan op een andere manier. Meer als vast anker aan de zijkant, dan degene die altijd maar met je oploopt. Probeer zo’n anker te zijn, waar ze altijd op terug kunnen vallen.”

Bron: EVA (EO)

10

Laat een reactie achter:

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *